De mosterdplant is een eenjarige plant die ½ tot 1 meter hoog wordt en gele bloemen heeft. De zaaddozen van mosterd zien eruit als kleine peulen en worden hauwen genoemd. In elke hauw zitten 4-8 zaden.
Mosterdzaadjes zijn ongeveer 0,5 tot 1 mm groot. Er is geel, zwart en bruin mosterdzaad. Alleen de velletjes die om het zaad zitten zijn gekleurd, van binnen is al het zaad bleekgeel.
De smaak van mosterdzaad ontwikkelt zich pas als de zaden gekneusd of vermalen worden en ze in contact komen met water. Of als hele zaden lange tijd in een vloeistof "geweekt" worden (zoals in stoofpotten of bij de inmaak van augurken).
Mosterdzaad is scherp, pittig. In India worden hele mosterdzaden voor gebruik vaak geroosterd, ze krijgen dan een milde nootachtige smaak.
Groeit in gematigde streken: Europa, Noord-Afrika, West-Afrika, Azië.